Om een rolstoelbasketbalduel zo eerlijk mogelijk te laten verlopen, dienen alle spelers vooraf aan een toernooi te worden geclassificeerd, zo ook op de European Para Championships. Directeur Toine Klerks van Basketball Experience NL legt de classificatie van het rolstoelbasketbal uit.
Om rolstoelbasketbal op internationaal niveau te spelen moeten spelers namelijk aan verschillende criteria voldoen. Een speler met verminderde spierkracht, verminderd passief bewegingsbereik, tekort aan ledematen, verschil in beenlengte, hypertonie, ataxie of athetose komt in aanmerking voor de sport.
Het puntensysteem van rolstoelbasketbal
Om het spel zo gelijkwaardig mogelijk te houden, worden spelers in verschillende klasse ingedeeld. “Met de classificatie is het de bedoeling dat er gekeken wordt naar ieders mogelijkheden ten opzichte van zijn of haar handicap. Dit bepaalt uiteindelijk het aantal punten”, vertelt Toine Klerks. De spelers krijgen punten toegewezen tussen de 1, 2, 3 en 4. In uitzonderlijke gevallen krijgen sommigen 1,5, 2,5, 3,5 of 4,5 punt, wanneer zij niet exact in één klasse vallen.
Een speler met 1 punt heeft de meeste handicap en een 4,5 heeft daarentegen de minste handicap. Het totale aantal punten dat de vijf spelers van een team op het veld moeten hebben staan is maximaal 14. “Als jij twee 4,5-spelers in het veld hebt staan, met twee lichte handicaps, heb je al negen punten. Dan moet je nog drie spelers ernaast plaatsen. Daar kunnen alleen maar mensen zijn met zware handicaps, anders ga je over de 14 heen.”
‘Puntensysteem heeft positief effect op de sport’
Voor een bondcoach van een rolstoelbasketbal team komt er dus tijdens zo’n wedstrijd op tactisch gebied veel bij kijken. “Je ziet heel vaak dat ze dan ook in koppels wisselen. Dus bijvoorbeeld een 4 en een 2 wisselen voor een 3 en een 3. Het mooie van dit systeem vind ik wel dat de sport voor heel veel handicaps mogelijk is. Dus dit puntensysteem heeft wel echt een positief effect op de sport gehad.” Tijdens de wedstrijd zit er achter op de rolstoelen een plakkaat, waarop je ziet hoeveel punten die persoon is. Aan de zijlijn van het veld wordt ook door een official bijgehouden of een team niet over maximale aantal punten heen gaat.
Kan de klasse van een speler veranderen?
“Iemand met een handicap die progressief is, kan uiteindelijk van klasse worden veranderd. Wanneer jouw functionaliteit steeds minder wordt of juist beter, dan kan je op een ander toernooi in een andere klasse terechtkomen.” Daarnaast is het ook zo dat bij het internationaal Paralympisch Comité de regels strenger zijn geworden. “Spelers met een te lichte handicap konden daarna niet meer voor hun land uitkomen”. Of er regelmatig vals wordt gespeeld durft Klerks niet te zeggen. “Ja, men zegt van niet natuurlijk. Vroeger werd er zelfs een naald geprikt of de spelers het wel of niet konden voelen. Als men tijdens wedstrijden twijfels heeft over een bepaalde classificatie van een speler, kunnen ze hem of haar op het matje roepen. Op basis daarvan krijgt die speler dan misschien een half punt hoger of een half punt lager.”
