Als filosoof weet Mendel Op den Orth zelf ook wel dat hij het risico loopt binnen de lijnen te veel na te denken. “Dat is wel het gevaar ja. Maar als je het goed doet, levert het veel op hè”, lacht hij hartelijk na de ruime zege van de oranje rolstoelbasketballers op Zwitserland: 64-33. “We zijn supergoed bezig. Morgen staat onze volgende finale op het programma.”
Op den Orth (27) vindt het geweldig een EK in eigen land te kunnen spelen. Meer nog dan veel van zijn ploeggenoten verlangde hij ernaar zijn kunsten op eigen bodem aan vrienden en familie te kunnen laten zien. Want al jaren speelt Op den Orth competitie in het buitenland. En als dan ook nog eens de meeste belangrijke toernooien over de grens plaatsvinden, dan zijn velen ongewis van je vorderingen.
En die zijn groot. Bondscoach Cees van Rootselaar roemde Mendel al na de eerste poulewedstrijd. “Hij was niet voor niks de beste speler van het laatste EK en WK.” Dat nu was ook in de rest van Europa niemand ontgaan. Op den Orth kon de afgelopen jaren aan de bak bij een Spaanse club (BSR Econy Gran Canaria), transfereerde daarna naar Frankrijk (Metz Handisport) en speelde afgelopen seizoen voor Dinamo Basket Sassari op het Italiaanse eiland Sardinië. “Ik snap de verbazing bij anderen ook wel hoor, als ik vertel dat ik als full-time prof speel in het buitenland. Het is natuurlijk ook best bijzonder dat er clubs en sponsoren zijn die je willen betalen om er te komen spelen.”
Het tekent wel hoezeer het rolstoelbasketbal in de loop der tijd in Europa is gegroeid. “En ik denk zelfs dat er nog wel meer ruimte is”, aldus Mendel. “Het is ook een aantrekkelijke kijksport, ook voor televisie. Er gebeurt heel veel en het gaat net een tikje langzamer dan valide basketbal. Daardoor is het spel eigenlijk beter te volgen.”
Rolstoelbasketbal is in zijn ogen ook totaal geen sport voor mensen met een beperking, of zoals anderen zeggen ‘gehandicaptensport’. “Welnee, het draait bij ons niet om de handicap die je hebt. De rolstoel is, net zoals de crossfiets een ‘vervoermiddel’ is voor de BMX’er, een ding om ons in voort te bewegen over het veld’’, vertelde hij al eens in een eerder interview.
Daarin roemde Op den Orth ook de dynamiek van de sport die hij pas op aanraden van anderen oppikte. Geboren zonder onderbenen leerde Op den Orth al jong om met prothesen te lopen. Daar voetbalde, wandelde en winkelde hij mee. Een rolstoel gebruikte hij nooit. “Totdat iemand me ooit adviseerde eens te gaan rolstoelbasketballen.” Een advies met grote gevolgen.
Overigens is Op den Orth nog niet helemaal zeker van zijn sportieve toekomst. Dat is erg afhankelijk ook van het vervolgtraject dat het Nederlands team heeft. Mogelijk worden de Spelen gehaald. Dan gaat de focus vanzelfsprekend nog een heel jaar op basketbal. En anders wil hij zo snel mogelijk zijn studies afronden. Zijn bachelors filosofie en culturele antropologie heeft hij inmiddels binnen, nu nog wil hij zijn Master halen. Liefst pakt hij vanzelfsprekend eerst de Spelen mee. En dat is zeker geen utopie.
Met collega-center Mattijs Bellers vormde Op den Orth tegen Zwitserland overigens een zeer effectieve tandem. “Mattijs en ik kunnen lezen en schrijven met elkaar in het veld. We zijn beiden fysiek sterk, kunnen ons tegenstanders van het lijf houden. Omdat Mattijs zo lang is heeft hij veel overzicht. Bovendien communiceert hij heel goed.” Dat kan de komende wedstrijden nog van pas komen, want er staat veel op het spel.
Bondscoach Cees van Rootselaar zei na afloop van de eerste wedstrijd tegen Letland (70-37 winst) nog Mendel op den Orth een beetje gespaard te hebben voor het tweede duel, tegen Spanje: 58-52. Tegen Zwitserland paste de bondscoach die tactiek opnieuw toe. Het laatste kwart bleven de topscorers Bellers (19 punten) en Op den Orth (16 punten) aan de kant, ook in de eerste helft hadden ze al geruime tijd rust gekregen. Via de kwartstanden 22-6, 35-15 en 57-21 werd het uiteindelijk 64-33.
Oranje benadert het toernooi alsof er acht finales moeten worden gespeeld. Vijf in de poulefase, drie in de knock-outfase. Hoewel goed begonnen met drie zeges, zijn de poulewedstrijden tegen met name Duitsland (maandag) en Polen (dinsdag) van cruciaal belang. Het levert allicht een betere loting voor de kwartfinales en een betere route richting de halve finales en mogelijke finales op. En daarmee dus ook mogelijke plaatsing voor de Olympische Spelen.
